Koshalar, derinin en dış katmanından, derin ruhsal çekirdeğe kadar hareket eden enerjetik katmanlar veya kılıflardır. Temel olarak, her canlı varlığın birbirini saran ve gerçek benliğini örten 5 enerji katmanından söz edilir.
Yani gerçek benliğinimizi örten, koruyan ya da saklayan 5 farklı beden katmanına sahip olduğumuzu anlatır. Daha süptil bir alanın konusu olan koshalar, insan bedeninde değerlendirilecek olursa, et bedenden içeriye, benliğin özüne doğru olan katmanları tarif eder. Kelime anlamı olarak ise kosha zaten “katman” demektir.
Koshalar bize kendimizi kavramsallaştırmak için bir çerçeve sunar. Çakra sistemi gibi, kosha katmanlarınında kendi bireysel ,fizyolojik işlevleri ve psikolojileri vardır. Bazı açılardan, kosha katmanları çakraların psikolojisini yansıtır.
Bu koshaların ne olduğunu ve varlığınızı bir bütün olarak nasıl ilişkilendirdiklerini merak edenler için aşağıda her birinin kısa açıklamalarını bulacaksınız.
Devam etmeden önce şunu da belirtmek önemli, fiziksel düzlemde çakraları görmemizin imkansız değilse de zor olmasının nedeni çakraların daha süptil bir katmanda yer almasıdır. Çakralar süptil bedendeki enerjilerin birikme noktalarıdır.
Kosha veya "kılıf", Vedantic felsefesine göre Atman'ı veya Benliği örten katmanlardır. Bu beş kosha genellikle bir soğanın katmanları olarak görselleştirilir.
Patanjali‘ye göre de ‘Kosha’nın kelime anlamı kılıftır. O da bir bedeninin olmadığını; toplamda beş tane olmak üzere kat kat bedenlerin olduğunu söyler.
Koşhalara Kuşbakışı bakarsak eğer;
*Annamaya kosha: fiziksel beden kılıfı
*Pranamaya kosha: Hayat enerjisinden oluşan kılıf. Fiziksel bedeni çevreleyen bioenerjetik katmandır.
*Manomaya kosha: Zihinden oluşan kılıftır.
*Vijnanamaya kosha: Akıl ve zekadan oluşan kılıf.
*Anandamaya kosha: Saadetten oluşan kılıftır.
1- ANNAMAYA KOSHA
Topraktan meydana gelmiş ve sürekli gıdalarla beslenen ilk beden, gıda-beden, toprak beden olarak adlandırır. Gıda topraktan gelir. Gıda almayı bırakırsan gıda bedeni yok olur. Çünkü sonuçta yediklerin sadece gıda değildir. Senin kanın, kemiğin, özün haline gelmektedirler. Varlığında dolaşıyor sana tesir etmeye devam ediyorlar. Bu yüzden gıdanın arılığı, arı bir gıda-beden yaratır. Ve ilk beden arı, hafif, yüksüz olduğunda ikinci bedene geçmek daha kolay olur, aksi halde zordur. Yüklenmiş olursun. Çok fazla ve ağır gıdalar aldığında hemen üzerine bir uyku, bir ağırlık çöktüğünü fark ettin mi? Uyumak istersin; farkındalık hemen yok olmaya başlar. İlk beden yüklüyken, farkındalık yaratmak zordur: Bu yüzden oruç, tüm dinlerde büyük önem kazanmıştır.
2- PRANAMAYA KOSHA
Patanjali ikinci bedeni, enerji beden, elektrik beden olarak adlandırır.
Buna göre, fiziksel bedeni saran, içine geçip yayılan ve ‘prana’nın kılıfı’ olarak bilinen pranayama kosha adında bir enerji bedeni bulunmaktadır (Bu tanım, farklı kaynaklarda, pranik beden ya da eterik beden olarak da verilmektedir.)
Akupunktur, bununla ilintili bir şeydir. Bu ikinci beden, ilk bedenden daha zariftir. Ve ilk bedenden, ikinci bedene geçmeye başlayan insanlar enerji alanına dönüşür, çok cazibeli, çekici ve etkileyici olurlar. Onlara yaklaştığında kendini hayatla dolmuş, canlanmış hissedersin.
Sadece gıda-bedende yaşayan insana yaklaştığında boşalmış hissedersin... Seni tüketir. İkinci beden sana taze bir özgürlük verir, daha fazla alan sağlar. İkinci beden, ilkinden büyüktür; fiziksel bedenine hapsolmuş değildir. Fiziksel bedenin hem içinde hem dışındadır. Seni ince bir hava tabakası, bir enerji aurası gibi sarar.
Nasıl doğru nefes alacağını bilirsen, ikinci bedene geçersin. (Diyafram nefesi) İkinci beden ilkinden güçlüdür ve ikinci beden ilkinden uzun yaşar. Doğal (diyafram) solunumu anlaşılmalı. Küçük çocuklar bu yüzden çok aktif ve canlıdırlar. İçine daha fazla prana, chi alır ve karnında tutar. Karın biriktirme yeri, depodur. Göğsünü acil durumlar dışında kullanmaman gerektiğini hatırla. Doğru nefes karından alınıp verilir. Balonun şişip inmesi gibi. Kediler ve köpekler de böyle nefes alırlar. Sürekli göğsünden solunum yaparsan, zihinde gerginlik olur. Sürekli göğüs solunumu yaparsan korkarsın. Çünkü göğüs solunumu korku dolu durumlar içindir. Fakat bunu alışkanlık haline getirirsen daima endişeli, gergin, telaş içinde olursun. Stresli yaşam da solunumu daraltır. Paronaya böyle yaratılır. Sürekli hale gelmesi ile Anksiyete ve depresyona dönüşür. Panik ataktan doğala dönmek kolaydır ama depresyondan çıkmak zor olabilir. Yine bir yolu vardır. Doğal olmak, meditasyonda olmak…
3- MANOMAYA KOSHA
Ve sonra üçüncü beden var; Zihin beden.
Üçüncü beden, ikinciden daha büyük, ikinciden daha zarif, daha yüce. Manomaya kosha "zihin" anlamına gelen manalardan oluşan zihinsel kılıftır. İçgüdüsel bilinç, düşünceler ve algı, manomaya kosha ile bağlantılıdır. Manomaya kosha, kişilik ve egonun yogik kavramlarını oluşturan şeylerin büyük bir parçası olarak kabul edilir. Ayrı bir "ben" ve "sen" yanılsamasını yaratan manomaya kosha olduğu söylenir. Üçüncü beden, Hintçe Manumaya kosha’dır. İngilizcedeki man sözcüğü Sanskritçe’deki man sözcüğünden gelir. Akıl. Seni insan yapan akıldır. Ama ona tam olarak sahip değilsin. Onun yerine sahip olduğun şey yalnızca şartlandırılmış bir mekanizmadır.
Taklit ederek yaşıyorsan; aklını kullanmıyorsun. Kendin için yaşamaya başladığında içinden geldiği gibi; kendi sorumluluklarını karşılayabildiğinde; sorumluluk sahibi olmaya başladığında zihin bedeni geliştirirsin.
Bir topluluğu takip edersen sorumluluk almaz isen zihin beden gelişemez, kendi aklına sahip olamazsın ve çok güzel bir şeyi, daha yüksek gelişim için köprü vazifesi görecek bir şeyi kaçırırsın. Manomaya kosha, hem inşa etme hem de yok etme gücüne sahip olduğu düşünülen zihindeki düşünceler tarafından yönetilir. Manomaya koşha içinde düşünceler ve eylemler, bilinçli kontrol olmaksızın otomatik olarak gerçekleşir. Emniyet, emniyet ve koruma gibi temel ihtiyaç ve isteklerimizle ilgilenir. Manomaya kosha, tüm koşalar gibi etkileşimlidir ve vücudun diğer katmanlarına bağlıdır. Zihin güçlü olduğu için, annamaya kosha ve pranamaya kosha'nın dış kılıflarına hakim olabilir. Bunun Batı dünyasında zihin odaklı olma eğiliminde olan yogiler için özellikle doğru olduğu söyleniyor. Manomaya kosha ile çalışmanın bir yolu, yoga nidra yoluyla iki dış kılıfı serbest bırakmak veya aşmaktır. Bunun zihnin programlanmasına ve negatif kalıpların serbest bırakılmasına izin verdiği söylenir.
4- VIJNANAMAYA KOSHA
Sonra manumaya kosha’dan daha büyük, Sezgi beden vardır. O çok çok geniştir. Onda mantık yoktur, aklın ötesine geçer, çok incelmiştir. O sezgisel bir anlayıştır. Nesnelerin öznelerini doğrudan görebilmektir. Bu bir konuda düşünmek değildir.
Tasarlamazsın, hiçbir fikrin, hiçbir sonucun, hiçbir şeyin peşinde olmazsın. Aramazsın bile. Sadece beklersin ve hakikat açığa çıkar. Bu bir ifşadır. Sezgi-beden seni çok uzak ufuklara taşır, ancak bir beden daha vardır.
5- ANANDAMAYA KOSHA
Saadet beden. Bu, gerçekten aşmaktır. Saf mutluluktan yapılmıştır. Sezginin bile ötesindedir.
Unutma, bu beş KOSHA sadece birer katmandır. Bu beşinin ötesinde senin hakikatin var. Bunlar yalnızca seni çevreleyen kılıflardır. Bunu anlamaya çalışmak zor. Bizi çember içine alan engeller var. İlk engeli aşmak zordur. İnsanlar fiziksel bedenleri içinde hapsolup kalırlar ve fiziksel hayatlarının yaşanacak tek hayat olduğunu zannederler.
Fiziksel beden, enerji beden için yalnızca bir adımdır. Enerji beden ise yalnızca zihin beden için bir adımdır. Ona gelince, o ise yalnızca sezgi beden için bir adımdır. Bu da saadet beden için bir adımdır. Ve saadet bedenden sonra sıçrayışa geçersin – artık adım yoktur. Varlığının dipsiz çukuruna atlarsın. Bu sonsuzluktur, bu sınırsızlıktır
Sonuç olarak özetlersek, şöyle anlıyorum ben, ilk katman ile hantal, aşağı yukarı 1.80 m.’lik bir vücuda hapsedilmişiz. İkincisi daha büyük, üçüncüsü daha da büyük, dördüncü ondan da büyük; fakat yine de bunlar kılıflardır. Hepsi sınırlıdır. Tüm bu katmanlar bırakılır ve biz hakikatle çıplak kalırsak, o zaman sonsuzsunluk oluruz.
Yoga şöyle der:
"Sen Brahman’ın ta kendisisin. Artık en yüce hakikatin ta kendisisin, Tüm engeller aşıldığında"
Namaste
Kaynaklar :
https://www.yogajournal.com/yoga-101/getting-know
https://yogainternational.com/article/view/the-koshas-5-layers-of-being
https://www.yogapedia.com/definition/5889/annamaya-kosha
